Конвекторлар – кассетаға салынған қанатты түтіктердің бір түрі.Касетаның астыңғы жағынан кіретін суық ауа қанатты қыздырғыш түтіктерде қызады, ал жоғары қарай қыздырылған ауа камераға кассетаның үстіңгі жағынан беріледі. Конвекторлардағы жылулық ауысу көбінесе конвекция арқылы жүреді, мысалы 95-98%. Радиациямен жылу алмасу өте аз. Ал үйді жылытуға арналған конвекторларды осы жерден сатып алуға болады.
Конвекторлар екі бөлікке бөлінеді: табиғи тарту және үрлеу. Табиғи жетекі бар конвекторларда ауаның қозғалысы толығымен кассета жасаған дымоходы әсерінен болады. Ауа клапандары конвектордың қыздыру қуатын реттеу үшін ауа ағынын азайту және көбейту үшін, сондай-ақ конвекторға түсетін судың мөлшерін реттеу үшін басқару клапандарын қолдануға болады.
Үрлемелі конвекторларда ауаны жылжыту үшін радиалды желдеткіштер қолданылады. Сүзгі арқылы желдеткішпен сорылған ауа қыздырғыш құбырлардан өту арқылы бөлмеге үрленеді. Бұл ретте желдеткіш жоғарғы жағында, ал жылыту құбырлары төменгі жағында орналасқан. Кейбір түрлерде ауа сорғышына сыртқы ауа қосылымы да болуы мүмкін. Осылайша, үрленген конвекторлар желдету функциясын да орындайды.
Конвекторлар кішігірім кеңістікке және жылдам қыздыруға байланысты артықшылық береді. Конвекторларда тазалау өте маңызды. Атап айтқанда, үрленген конвекторлардың сүзгілері тез кірленіп, бітеліп қалады.Сондықтан сүзгілерді белгілі бір уақыт аралығында тазалау қажет.
Конвекторлар мен радиаторлар арасындағы айырмашылықтар
— Жылулық өту формалары әртүрлі. Конвекторларда камераға сәулелену арқылы жылу сәулеленуі өте аз.
– Ауа жылдамдығының артуына байланысты жылу өтуі, демек, дымоходы эффектісі 95-98% конвекция арқылы жүреді.
— Конвекция арқылы жылу өтуін арттыру үшін конвекторларда қанатты түтік қолданылады.
– Сұйықтықты жылытуды 90ºC жоғары температурада жүзеге асыруға болады, өйткені қыздыру беттерімен тікелей жанасу мүмкін емес.
— 90ºC жоғары температурада сұйықтықты пайдалану мүмкіндігіне байланысты жоғары температуралы ыстық су немесе буды конвекторларда, әсіресе өнеркәсіптік қолданбаларда қолдануға болады.
Конвекторлардың түрлерін толығырақ қарастырайық.
Табиғи тасымалдағышы бар конвекторлар
Конвекторлардың бұл түрлерінде қанатты түтік не бөлек кассетада, не құрылыс элементтерінен жасалған арнада қалыптасады. Олардың 3 түрі бар, оның ішінде кассеталық конвектор және юбка түрі, құрылымдық элементтерге орналастырылған. Қанатты түтіктің барлық үш түрімен қыздырылған ауа мұржаның әсерінен осы кабинада және арнада көтерілетін қыздырылатын көлемге жіберіледі.
Қыздырғыш қалақшалары ауа ағынына параллель болатындай күйде болуы керек. Ауа кірісі мен шығысының пішіні, арнаның биіктігі, қанатты жылытқыштың қанатының пішіні жылу сыйымдылығына әсер етеді. Қыздыру кезінде арнаның ішіндегі жылдамдық шамамен 1 м/с жетуі мүмкін. Бұл, өз кезегінде, қыздырылатын көлемдегі ауа айналымын қамтамасыз етеді. Ластануға байланысты қанаттар мезгіл-мезгіл тазалануы керек. Олардың өте қысқа уақыт ішінде қызуы, көлемі жағынан аз орын алуы және жеңіл болуы — олардың ең үлкен артықшылығы.